Xuất khẩu phần mềm và dịch vụ của Ấn Độ đạt chưa tới 100 triệu USD vào năm 1990, nhưng ngày nay nó đạt gần 100 tỷ USD. Đây là thành quả từ cuộc cách mạng chất xám ở Ấn Độ. Vậy bạn có biết cách mạng chất xám là gì? Cùng chúng tôi tìm hiểu về cuộc cách mạng tạo sự nhảy vọt của Ấn Độ qua những chia sẻ ngay sau đây nhé.

Cách mạng chất xám là gì?

Cách mạng chất xám là gì?

Khi nói đến cách mạng chất xám chúng ta sẽ nghĩ ngay đến Ấn Độ. Vậy cách mạng chất xám là gì? Thực tế, cách mạng chất xám hay còn được gọi là cuộc cách mạng công nghệ thông tin của Ấn Độ. Cách mạng chất xám là thành tựu ở trên lĩnh vực công nghệ thông tin Ấn Độ vào những năm 90. Chính nhờ cuộc “cách mạng chất xám” này đã tạo một bước nhảy vọt cho Ấn Độ, giúp đưa Ấn Độ trở thành một trong những cường quốc xuất khẩu phần mềm lớn nhất trên thế giới.

Bối cảnh xã hội Ấn Độ trước cách mạng chất xám là gì?

Trong những năm 1945 -1947, dưới sự lãnh đạo của Đảng Quốc các cuộc đấu tranh đòi độc lập của nhân dân Ấn Độ bùng lên mạnh mẽ. Quy mô rộng lớn của phong trào đấu tranh khiến chính quyền thực dân Anh không thể tiếp tục thống trị Ấn Độ theo hình thức thực dân kiểu cũ mà phải nhượng bộ, hứa trao quyền tự trị cho Ấn Độ.

Ngày 15/7/1947 trên cơ sở của “thỏa thuận Maobatton”, Ấn Độ đã tách thành hai quốc gia là Ấn Độ và Pakistan. Đến ngày 26/1/1950 Ấn Độ tuyên bố độc lập và trở thành nước Cộng hòa Ấn Độ.

Trong thời kì xây dựng đất nước, Ấn Độ đã thực hiện nhiều kế hoạch dài hạn để phát triển kinh tế, xã hội và văn hoá. Quốc gia này tiến hành hàng loạt các cuộc cách mạng trắng (sự gia tăng nhanh chóng năng suất sữa), vàng (sự gia tăng nhanh chóng năng suất hạt có dầu), hồng (sự gia tăng nhanh chóng năng suất thịt gia cầm), xanh (sự gia tăng nhanh chóng năng suất lúa mì, lúa gạo),… Trong đó, cuộc cách mạng xanh trong nông nghiệp là đạt thành tựu đáng kể nhất. Minh chứng là từ giữa những năm 70 thế kỉ XX, Ấn Độ đã có thể tự túc được lương thực cho gần 1 tỷ người và bắt đầu xuất khẩu.

Sản xuất công nghiệp gia tăng, đặc biệt là công nghiệp nặng. Cơ sở hạ tầng được tiến hành xây dựng hiện đại. Nhiều nhà máy điện (thuỷ điện, nhiệt điện, điện nguyên tử,…) được xây dựng, đảm bảo nhu cầu điện cho Ấn Độ,… Vào những năm 80, Ấn Độ vươn lên xếp thứ 10 trong những quốc gia sản xuất công nghiệp lớn nhất thế giới.

Trên cơ sở sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế, trong những thập niên cuối thế kỉ XX, Ấn Độ đã bắt đầu đầu tư nhiều vào lĩnh vực công nghệ cao; trước tiên là công nghệ thông tin và viễn thông. Quốc gia này cố gắng vươn lên hàng những cường quốc về công nghệ phần mềm, công nghệ vũ trụ, công nghệ hạt nhân,… Cuộc cách mạng chất xám được bắt đầu từ những năm 90 đã đưa Ấn Độ trở thành một trong những cường quốc sản xuất phần mềm lớn nhất thế giới.

Sơ lược về lịch sử cuộc cách mạng chất xám ở Ấn Độ

Cuộc cách mạng xám ở Ấn Độ diễn ra vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990 khi chính phủ tự do hóa nền kinh tế, mở cửa lĩnh vực này cho đầu tư nước ngoài và cạnh tranh. Các “gã khổng lồ” CNTT toàn cầu như IBM, Microsoft, Oracle và SAP lần lượt tiến quân vào Ấn Độ, tạo ra nhu cầu về các chuyên gia và kỹ sư phần mềm lành nghề. Lợi thế của Ấn Độ là có nhiều nhân tài nói tiếng Anh, chi phí lao động thấp và múi giờ thuận lợi càng mang lại lợi ích cho ngành CNTT.

Trong những năm 1990 và 2000, ngành CNTT ở Ấn Độ đã có sự tăng trưởng nhanh chóng, mở rộng các dịch vụ của mình ra ngoài việc phát triển phần mềm và gia công phần mềm. Họ mạo hiểm gia công quy trình kinh doanh (BPO), gia công phần mềm (KPO), điện toán đám mây, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI) và chuyển đổi kỹ thuật số. Hơn nữa, ngành này đã đa dạng hóa thị trường, không chỉ phục vụ Mỹ và Châu Âu mà còn cả Châu Á – Thái Bình Dương, Trung Đông, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh.

Theo NASSCOM, hiệp hội thương mại của các công ty CNTT và BPO Ấn Độ, ngành CNTT ở Ấn Độ đã tạo ra doanh thu 194 tỷ USD trong năm 2020 – 2021, đóng góp tới 8% GDP của đất nước và 52% xuất khẩu dịch vụ của nước này. Ngành này trực tiếp tuyển dụng 4,5 triệu người và gián tiếp hỗ trợ 16 triệu người.

Những chính sách thúc đẩy cách mạng chất xám ở Ấn Độ

Theo Hindustan Times, cựu thủ tướng Rajiv Gandhi thường được coi là người đã mở ra cuộc cách mạng CNTT tại Ấn Độ. Và những chính sách mang lại khởi đầu thuận lợi cho xuất khẩu phần mềm thực ra đã được mẹ ông là bà Indira Gandhi đưa ra vài tuần trước khi bà bị ám sát.

Chính sách năm 1984 cung cấp điều khoản cho xuất khẩu phần mềm thông qua các liên kết vệ tinh đã được nội các của Indira Gandhi phê duyệt nhưng được chính phủ do Rajiv Gandhi đứng đầu công bố vào ngày 19/11/1984. Chính việc cung cấp xuất khẩu qua vệ tinh đã thu hút các công ty Mỹ như Texas Instruments (TI) và mở ra cánh cửa mới cho xuất khẩu phần mềm từ Ấn Độ. Thực tế là xuất khẩu phần mềm từ Ấn Độ đã tăng khoảng 2.5 lần tính theo USD trong những năm 1998 -1999 và 2000 – 2001, cho thấy cái nhìn sâu sắc về lợi ích mà các doanh nghiệp Ấn Độ được hưởng.

Chính sách Điện tử Mới (NEP), được công bố vào tháng 01/1984, có 4 mục tiêu chính là thúc đẩy chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực điện tử; nhập khẩu máy tính cho cơ quan nhà nước; tạo ra các “thành phố khoa học” và “công viên khoa học” để lôi kéo các kỹ thuật viên Ấn Độ đang làm việc ở nước ngoài về nước; hình thành các khu chế xuất thương mại tự do.

Chính sách Máy tính mới (NCP) đã được đưa ra vào năm 1984 giúp CNTT trở thành một ngành sản xuất có quy mô cao hơn, hiệu quả hơn và giá cả cạnh tranh hơn khi cho phép các công ty máy tính sản xuất nhiều nhất có thể.

Để tăng cường năng lực trong nước trong ngành điện tử, các tổ chức mới như Trung tâm Phát triển Viễn thông (C-DoT), Hội đồng Phát triển Công nghệ và Trung tâm Phát triển Máy tính Tiên tiến (C-DAC) đã được thành lập cùng lúc với các tổ chức hiện có. Các tổ chức khu vực công thì được tăng cường.

Những thành tựu cuộc cách mạng chất xám mang lại cho Ấn Độ

Sự thành công của cuộc cách mạng chất xám mang lại cho Ấn Độ sự phát triển vượt bậc về ngành CNTT. Cụ thể như sau:

Đóng góp của ngành CNTT vào GDP của Ấn Độ đã tăng từ 1,2% năm 1998 lên 10% vào năm 2019. Xuất khẩu chiếm ưu thế trong ngành CNTT Ấn Độ và chiếm khoảng 79% tổng doanh thu của ngành. Tuy nhiên, thị trường nội địa cũng rất đáng kể với tốc độ tăng trưởng doanh thu mạnh mẽ.

Tỷ trọng của ngành trong tổng xuất khẩu của Ấn Độ (hàng hóa và dịch vụ) đã tăng từ dưới 4% trong năm 1998 lên khoảng 25% trong năm 2012. Theo Sharma (2006), khu vực dịch vụ thiên về công nghệ ở Ấn Độ chiếm 40% GDP của đất nước và 30% thu nhập từ xuất khẩu tính đến năm 2006, trong khi chỉ sử dụng 25% lực lượng lao động của nước này. Theo Gartner , 5 nhà cung cấp dịch vụ CNTT hàng đầu của Ấn Độ là Tata Consultancy Services, Infosys, Wipro, Tech Mahindra và HCL Technologies.

Theo Hiệp hội các công ty dịch vụ và phần mềm quốc gia (NASSCOM), trong năm 2022, ngành CNTT Ấn Độ đã tạo ra tổng doanh thu là 227 tỷ USD, bao gồm 178 tỷ USD xuất khẩu.

Theo tờ The Economic Times, thị phần của Ấn Độ trong xuất khẩu dịch vụ máy tính toàn cầu tăng lên 11% trong năm 2023 với việc xuất khẩu phần mềm đạt mức cao kỷ lục 320 tỷ USD. Xuất khẩu dịch vụ tăng vọt là do lĩnh vực máy tính, công nghệ thông tin và liên quan đến viễn thông, chiếm gần một nửa với tổng giá trị xuất khẩu dịch vụ 125 tỷ USD theo BoP. Trong số này, dịch vụ máy tính chiếm tỷ trọng lớn nhất với 2/3 tổng xuất khẩu dịch vụ phần mềm, tiếp theo là các dịch vụ hỗ trợ CNTT. Thị trường xuất khẩu phần mềm lớn nhất của Ấn Độ là 55,5% xuất khẩu sang Mỹ, tiếp theo là châu Âu, trong đó gần một nửa đưa đến Anh.

NASSCOM ước tính rằng nếu phát huy hết tiềm năng thì chỉ riêng sản phẩm phần mềm có thể đóng góp 100 tỷ USD từ xuất khẩu vào năm 2030. Tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 10,3% từ năm 2021 đến năm 2025, và có thể đạt 350 tỷ USD vào năm 2025.

Không chỉ có CNTT, Ấn Độ cũng đạt nhiều thành tựu nổi bật trong lĩnh vực khám phá vũ trụ, sức mạnh hạt nhân,…

Trên đây là những thông tin tổng hợp để giải đáp nghi vấn cách mạng chất xám là gì. Đây thực sự là bước nhảy vọt đáng kinh ngạc của Ấn Độ. Hy vọng những chia sẻ trên đây có thể hữu ích đối với các bạn.

Nguồn tham khảo: Sri Technocrat, Hindustan Times, Linkedin, IAS Parliament, The Economic Times.

>>> Xem thêm thông tin bài viết: Sở hữu trí tuệ là gì? Có những loại sở hữu trí tuệ nào? Tại sao cần phải bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ?