Mắm nêm với độ đậm đà, hương vị đặc trưng đã trở thành loại nước chấm ngon cho nhiều món ăn. Vậy bạn có biết mắm nêm làm từ gì? Cùng tìm hiểu cụ thể hơn về loại mắm này và cách làm mắm nêm chuẩn vị nhé!

Mắm nêm làm từ gì?

Mắm nêm, còn được biết đến với các tên gọi như mắm cái, mắm đục. Đây là đặc sản độc đáo của miền Trung Việt Nam. Hiện nay, mắm nêm đã trở thành một loại nước chấm phổ biến trong ẩm thực Việt Nam, nhờ vào hương vị mặn mà và mùi thơm nồng đặc trưng.

Quá trình sản xuất mắm nêm bắt đầu từ việc lên men các loại cá như cá sơn đỏ, cá cơm, có thể tách xương hoặc không. Các thành phần khác có trong mắm nêm phải kể đến như thính, thơm, đường và muối. Loại mắm này được chia thành hai loại chính là mắm nêm nguyên con và mắm nêm xay nhuyễn.

Quy trình làm mắm nêm đơn giản

Bên cạnh thắc mắc mắm nêm làm từ gì thì cách làm loại mắm này cũng được khá nhiều người quan tâm. Theo đó, để làm ra mắm nêm ngon thì cá cần được rửa sạch,  phơi cho thật ráo nước. Sau đó, trộn đều cùng muối, thính rồi đậy kín trong vại, hũ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách làm hai loại mắm nêm mà bạn có thể tham khảo.

Cách làm mắm nêm nguyên con

Quy trình làm nước mắm nêm nguyên con vô cùng đơn giản. Dưới đây là các bước mà bạn có thể áp dụng khi muốn tự tay làm loại nước mắm này.

• Bước 1: Chọn những con cá cơm, cá sơn đỏ tươi ngon. Sau đó, rửa sạch chúng.
• Bước 2: Ngâm khoảng ⅓ lượng cá vào nước muối, nhẹ nhàng khuấy đều và vớt ra để ráo. Tiếp tục phơi khô trong khoảng 4 – 5 tiếng.
• Bước 3: Sử dụng chày để đập nhẹ số cá còn lại, sau đó trộn chung với lượng cá ở bước trước và tẩm ướp theo tỉ lệ 20% muối, 2% đường cát và 3% thính gạo.
• Bước 4: Đặt phần cá đã được tẩm ướp vào lọ gốm hoặc lọ thủy tinh, đậy kín để cá lên men, sau đó phơi nắng hoặc để nơi khô ráo.
• Bước 5: Sau 2 ngày, rút ráo nước, để cá chìm xuống dưới đáy lọ. Thêm nước vừa rút lên trên bề mặt. Đậy kín nắp và ngâm trong khoảng 20 – 25 ngày để mắm nêm chín muối.

Lưu ý: Trong quá trình bảo quản lâu dài, để tránh làm mất hương vị, bạn nên thêm 0,1% natri benzoat. Đây là một chất chống mốc, chống nấm men và kháng khuẩn, giúp bảo quản độ thơm ngon của mắm nêm trong thời gian dài.

Cách làm mắm nêm xay nhuyễn

Quy trình làm mắm nêm xay nhuyễn tương tự như làm mắm nêm nguyên con, nhưng có sự khác biệt về nguyên liệu cá và phương pháp khuấy trộn. Các bước như sau:

• Bước 1: Rửa sạch cá trích, cá liệt, cá nục, và để ráo.
• Bước 2: Dùng máy xay để nghiền nhuyễn cá. Sau đó ướp với muối theo tỉ lệ tương tự như khi làm mắm nguyên con.
• Bước 3: Đổ hỗn hợp vào hũ mà không cần gài nén như khi làm mắm nguyên con. Mỗi ngày, khuấy đều và để chỗ nắng. Sau khoảng 20 – 30 ngày, mắm sẽ chín và bạn có thể sử dụng hoặc kết hợp với các nguyên liệu khác theo sở thích.

Lưu ý: Khi chế biến mắm xay nhuyễn, cần chú ý đến lượng muối khi ướp. Không nên dùng quá nhiều muối vì sẽ khiến mắm quá mặn. Đồng thời, cũng không nên dùng quá ít vì có thể gây hỏng sản phẩm. Thời gian ủ mắm cũng phụ thuộc vào điều kiện thời tiết khi làm. Do đó, kinh nghiệm là yếu tố quan trọng để đảm bảo vị ngon của mắm.

Những cách pha nước chấm mắm nêm

Thông thường, mắm cái đạt chất lượng sẽ đặc sánh, có màu nâu đậm, hương vị thơm ngon mà không còn mùi tanh của cá. Tùy thuộc vào khẩu vị cá nhân, bạn có thể pha mắm chua hoặc cay hơn.

Cách pha mắm nêm có vị chua

Từ nước mắm nêm nguyên chất, bạn có thể thêm các gia vị để vừa miệng hơn. Dưới đây là công thức pha mắm nêm có vị chua mà bạn có thể tham khảo thêm:

Nguyên liệu:

• 150g mắm nêm nguyên chất;
• 150ml nước;
• ¼ quả dứa, băm nhỏ;
• 1 cây sả băm nhỏ;
• 1 củ tỏi, băm nhỏ;
• 1 quả chanh;
• 1 muỗng cà phê đường.

Cách pha:

• Lọc mắm qua rây để loại bỏ xương và xác cá (Nếu dùng mắm xay nhuyễn bạn bỏ qua bước này).
• Phi sả và ½ số tỏi đã băm.
• Cho mắm nêm và nước vào, đun sôi.
• Để mắm nguội. Thêm nước cốt chanh, đường, dứa và tỏi băm còn lại vào, khuấy đều, thưởng thức.

 Cách pha mắm nêm có vị cay

Nếu thích ăn cay nhiều, bạn có thể áp dụng công thức pha nước chấm mắm nêm vị cay dưới đây:

Nguyên liệu:

• 150g mắm nêm nguyên chất;
• 150ml nước;
• ¼ quả dứa, băm nhỏ;
• 1 củ tỏi băm nhỏ;
• ½ cây sả băm nhỏ;
• Ớt băm nhỏ;
• 1 thìa cà phê đường

Cách pha chế:

• Tiến hành pha mắm như trong công thức cho khẩu vị chua.
• Khi đã có hỗn hợp nước mắm nêm nguội, thêm ớt vào thay vì chanh ở bước cuối cùng để tạo ra độ cay phù hợp với khẩu vị của bạn.

Mắm nêm ăn với gì ngon?

Mắm nêm với hương vị đặc trưng mà bạn có thể kết hợp với nhiều món khác nhau. Đặc biệt là thịt luộc mắm nêm, một món ăn tuyệt vời trong ẩm thực dân gian.. Dưới đây là một số món ăn rất thích hợp với loại nước chấm này.

• Gỏi cuốn: Món ăn phổ biến của ẩm thực Việt Nam, gỏi cuốn, thường được ăn kèm với nước chấm từ mắm nêm, đường, nước chanh và tỏi. Nước chấm này tạo ra hương vị ngọt, mặn, cay và thơm cho gỏi cuốn.
• Bánh xèo: Đây là một món ngon từ miền Nam Việt Nam, thường được kết hợp với rau sống như rau thơm, rau diếp cá, rau cải xanh và giá. Mắm nêm được thêm vào giúp món bánh xèo đậm đà hoặc được sử dụng làm nước chấm cho rau sống, tăng thêm hương vị.
• Cá kho tộ: Món ăn truyền thống của Việt Nam, cá kho tộ, được chế biến từ cá và nấm đông cô. Thêm mắm nêm sẽ làm tăng thêm vị mặn ngọt cực kỳ vừa miệng.
• Bún chả: Món ăn đặc trưng của Hà Nội, bún chả, với thịt heo nướng và bún. Nước chấm từ mắm nêm, đường, nước chanh và tỏi là điểm đặc biệt, tạo ra hương vị thơm ngon đặc trưng.

Ngoài ra, mắm nêm còn có thể sử dụng để ăn kèm với các loại bánh, chấm chả giò, làm nộm, chấm xôi và nhiều món khác.

Qua bài viết trên, chắc hẳn đã giúp bạn giải đáp thắc mắc mắm nêm làm từ gì? Đồng thời, điểm qua một số món ăn ngon khi được kết hợp cùng. Bạn có thích hương vị đặc trưng của loại mắm này không? Chia sẻ thêm cho mọi người cùng biết về cảm nhận của bạn về mắm nêm nhé!

>>> Xem thêm bài viết: Tổng hợp 6 cách nấu canh rong biển đậu phụ thơm ngon