Theo quan niệm trong Nho giáo, Công dung ngôn hạnh và Tam tòng tứ đức là tiêu chuẩn xã hội phong kiến đặt ra cho người phụ nữ. Tuy nhiên, quan niệm về công dung ngôn hạnh ngày nay đã có sự thay đổi ít nhiều. Vậy công dung ngôn hạnh là gì? Tam tòng tứ đức là gì? Quan điểm này thay đổi và diễn ra như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của chúng tôi nhé!

Công Dung Ngôn Hạnh nghĩa là gì?

Phụ nữ công dung ngôn hạnh có nghĩa là gì? – Công dung ngôn hạnh hay còn được gọi là tứ đức và nó thuộc Tam Tòng Tứ Đức của Khổng giáo thời xưa. Đây là bốn chữ được cha ông ta thời xưa dùng để đánh giá tiêu chuẩn phẩm hạnh của 1 người phụ nữ. Dưới đây là ý nghĩa công dung ngôn hạnh:

Công

Chữ Công được biểu thị cho người phụ nữ của gia đình và họ là người đảm nhiệm mọi công việc trong gia đình. Đây cũng là đức tính được đem ra để so sánh với đàn ông. Tuy phụ nữ không thể làm được nhiều việc nặng, tham gia công việc lớn, nhưng họ có thể đảm nhiệm được công việc trong gia đình và việc mà người đàn ông không thể làm được.

Nếu gia đình có người giỏi nữ công gia chánh thì gia đình đó sẽ rất hạnh phúc. Bởi nhờ có họ mà gia đình và con cái sẽ được chăm lo, không phải lo về công việc ăn mặc. Đặc biệt là việc giữ nề nếp trong gia đình và việc dạy bảo con cái.

Dung

Chữ Dung được dùng để nói về nhan sắc của người phụ nữ. Dung ở đây chỉ mang tính tương đối, và không có tiêu chuẩn nhất định để đánh giá về người con gái đẹp như làn tóc óng ả, khuôn mặt trái xoan, hàm răng đều đặn,… Do vậy, đối với phụ nữ thì chữ dung rất quan trọng. Họ cần phải chăm lo nhan sắc cho bản thân và không được có lối ăn mặc lôi thôi hay để đầu tóc rối tung lên.

Ngôn

Chữ Ngôn được sử dụng để ám chỉ lời nói của phụ nữ trong cách ứng xử hàng ngày với các mối quan hệ xã hội, gia đình như cha mẹ, ông bà, chồng con, anh chị, cô dì, chú bác, hàng xóm,… Lời nói của người phụ nữ có thể biểu hiện tâm hồn của người phụ nữ đó. Việc khéo ăn, khéo nói, biết trái biết phải sẽ khiến mọi người vừa lòng và nể trọng. 

Hạnh

Hạnh luôn là một trong những đức tính quan trọng nhất của người phụ nữ. Hạnh ở đây là chỉ hạnh kiểm, đạo đức, lòng thủy chung son sắt, nhân hậu, yêu thương, giữ trọn nề nếp gia phong,… Đức hạnh của người phụ nữ sẽ được thể hiện ở bổn phận, trách nhiệm và nghĩa vụ với cha mẹ, ông bà anh chị em, họ hàng, con cháu và những mối quan hệ xã hội khác.

Đặc biệt, phụ nữ thời phong kiến thì chữ “Trinh” là tiêu chuẩn khắt khe nhất và cao hơn cả Tứ Đức. Nếu cô gái nào mà mất trinh trắng thì người đó được đánh giá là hư hỏng, bị thiên hạ chửi bới, mỉa mai. Và tệ hơn là không được ai coi trọng và có khi là không lấy được chồng.

Tam Tòng Tứ Đức là gì?

Nếu như ở trên thì chúng ta đã tìm hiểu về các chuẩn mực công dung ngôn hạnh của người phụ nữ, thì phần này chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu về Tam Tòng Tứ Đức là gì? Tam Tòng Tứ Đức được hiểu là những quy định mang tính nghĩa vụ đối với người phụ nữ phương Đông xuất phát từ những quan niệm của Nho giáo. 

Trong xã hội phong kiến xưa nay, khi chúng ta nói đến Tam Tòng tức là nói đến 3 điều mà người phụ nữ cần tuân theo:

• Tại Gia Tòng Gia: Nghĩa là người phụ nữ khi còn ở nhà phải nghe theo cha mẹ.
• Xuất Giá Tòng Phu: Nghĩa là lúc lấy chồng phải nghe theo người chồng.
• Phụ Tử Tòng Tử: Tức là nếu chồng qua đời thì phải theo con trai.

Ở giai đoạn sơ khai, Tam Tòng chỉ được sử dụng để quy định vị trí người phụ nữ trong gia đình khi làm nghi lễ. Tức là, khi ở nhà thì đứng sau lưng cha, còn lấy chồng thì đứng sau lưng chồng, khi chồng chết thì đứng sau lưng con.

Chính quy định tam tòng này khiến người phụ nữ khi đã xuất giá lấy chồng thì dù hoàn cảnh có xấu, tốt đến đâu thì cũng trở thành người chà chồng, chứ không được nương nhờ ai nữa. 

Điều này cũng là một trong những minh chứng cho xã hội phong kiến với lễ giáo hà khắc, xem nhẹ vai trò của người phụ nữ, đề cao người đàn ông. Những quy tắc này bắt buộc người phụ nữ phải sống trong khuôn phép và chịu cay đắng của số phận.

Còn Tứ Đức, dùng để chỉ 4 phẩm chất và 4 đạo đức cần có ở 1 người phụ nữ là Công Dung Ngôn Hạnh. 

Nói tóm lại, Tam Tòng Tứ Đức là những quy định được giai cấp thống trị phong kiến xưa dùng để giáo hóa người phụ nữ với mục đích ổn định xã hội, bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị và nâng cao vai trò, vị thế của nam giới.

Phụ nữ Công Dung Ngôn Hạnh thời nay và xưa có gì khác?

Trong mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau thì tiêu chuẩn đặt ra để đánh giá người phụ nữ cũng khác nhau. Điều này đã tạo nên sự khác biệt về tam tòng tứ đức – công dung ngôn hạnh thời nay và xưa.

Về tam tòng

Nói chung, tam tòng của người phụ nữ thời nay vẫn giữ được về mặt bản chất theo quan niệm của Nho giáo. Tuy nhiên, hiện nay quan niệm này được mở rộng và không quá khắt khe như thời xưa.

Nếu như con gái thời xưa cần ngoan ngoãn và sống theo kiểu “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó” thì đến thời nay lại khác. Họ vẫn ngoan ngoãn và nghe theo lời bố mẹ, nhưng họ sẽ có quyền được lên tiếng và bày tỏ quan điểm của bản thân về quyết định của bề trên. 

Hoặc khi chồng mất, người phụ nữ ở thời xưa cần phải ở vậy nuôi con để giữ đúng “đạo tiết làm vợ”. Nhưng trong xã hội ngày nay lại khác, họ vẫn có thể đi bước nữa mà không phải hứng chịu sự dị nghị, dè bỉu của mọi người xung quanh.

Về tứ đức

Cùng với tam tòng, tứ đức của người phụ nữ thời nay cũng có sự thay đổi. Công dung ngôn hạnh trong thời đại ngày nay không còn được giữ nguyên nghĩa vốn có mà nó còn được mở rộng ra. Phụ nữ thời giờ đã trở nên dũng cảm, mạnh mẽ và có tiếng nói riêng của mình và xứng đáng là 1 người phụ nữ hiện đại. Cụ thể:

Công: Phụ nữ thời nay không chỉ ở nhà để chăm lo cho gia đình, mà còn phải đi ra ngoài để học hỏi, giao tiếp và làm việc. Trách nhiệm cũng như sứ mệnh của họ trong gia đình không hề thua kém người đàn ông. Không ai có thể so sánh hoặc khinh thường họ, thậm chí còn phải khâm phục, ngưỡng mộ bởi vì sự tài giỏi của họ. Bởi có những việc họ còn làm tốt và ngoài sức tưởng tượng của mọi người. 

Dung: Dù trong bất kỳ chế độ xã hội nào thì con người vẫn luôn quan tâm đến cái đẹp. Xu hướng xã hội hiện đại ngày nay là khuyến khích các chị em nên làm đẹp cho bản thân. Tuy nhiên, cũng có khá nhiều chị em quá chú trọng đến vẻ bề ngoài mà quên mất rằng cái đẹp chính là sự kết hợp của hình thức cùng vẻ đẹp trong tâm hồn.

Ngôn: Trong xã hội hiện đại ngày nay, không phải lúc nào người phụ nữ cũng sống trong khuôn phép và gọi dạ – bảo vâng. Mà nó sẽ được thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh xã hội, thể hiện sự bình đẳng trong nam nữ.

Hạnh: Ngày nay, đức hạnh của người phụ nữ còn được đánh giá qua nhiều khía cạnh khác như khả năng giao tiếp, làm kinh tế,… Người vợ luôn là chỗ dựa tinh thần cho chồng và cùng chia sẻ nỗi buồn, niềm vui, mọi thành công hay thất bại trong cuộc sống.

Có thể thấy, nếu tứ đức ngày xưa được coi là thước đo để người phụ nữ rèn luyện và phấn đấu suốt đời thì ngày nay nó được bổ sung thêm để phù hợp với xu hướng của thời đại. Bởi suy cho cùng, phụ nữ đối việc trau dồi phẩm chất của bản thân và chăm sóc sắc đẹp của mình luôn là việc cần thiết, đặc biệt là sắc đẹp về trái tim và tâm hồn.

Thơ về công dung ngôn hạnh

Trong văn học Việt Nam, có rất nhiều câu ca dao và bài thơ về Công Dung Ngôn Hạnh có thể kể đến như:

Tuyệt mỹ trần ai 1 thứ đàn

Muôn đời cực phẩm của dương gian

Công dung ngôn hạnh luôn gồm đủ

Gấm lụa son phấn khỏi luận bàn

Ngọt ngào êm ái khi giữ phận

Đáo để, dữ dằn để lúc sôi gan.

hay 

Vợ tôi tính nết dịu hiền

Nhưng không than phiền, ủy mị vu vơ 

Vợ tôi không biết làm thơ

Nhưng yêu cái đẹp, tôn thờ chân như

Ghét gian trá, thích nhân từ

Công dung ngôn hạnh luôn luôn vẹn toàn.

Tóm lại, bài viết trên đây chúng tôi đã giới thiệu đến các bạn về nghĩa của từ Công dung ngôn hạnh là gì, cũng như tam tòng tứ đức là gì. Có thể nói, sự kết hợp giữa phẩm chất của người phụ nữ truyền thống với sự tính cách của phụ nữ hiện đại sẽ tạo nên người phụ nữ hoàn hảo và tuyệt vời nhất.